Tüketim Kültürünün Yeni Yüzü (ePub)

Tüketim kültürü, toplumsal iliskilerin tüketim iliskileri çerçevesinde anlam kazandigi bir kavrami ifade etmektedir. Nesnelerin bireysel ihtiyaçlarin büyük bir çogunlugunu karsilamasi, bu süreci dogurmustur. Yani toplum içindeki bireylerin birbirleriyle olan dayanisma gereksinimleri nesneler tarafindan ikame edilir oldugunda, toplumdaki sosyal baglarin gereksizlesmesi gündeme gelmistir. Buna bagli olarak toplumsal iliskilere anlam veren degerler alaninin üretimi, kisiler arasi iliskiler baglamindan çikarak, kisilerle nesneler arasi iliskiler sürecine aktarilmis olmaktadir. Bu süreçte her nesne belli düzeyde sosyal anlamla yüklenmis olmaktadir ve nesneler topluca, sosyal statü alaniyla denkleserek, toplumsal gereksinimlerin yani toplumsalligin karsilanmasi baglaminda yapilanmis olmaktadir. Artik nesneler tekil anlamlarinda çikarak, tipki toplumsal sistem gibi bir nesneler sistemi olarak anlam kazanmistir. Tüketim bu baglamda, sosyal bir etkinliktir ve yeni bir toplumsalligin biçimi olarak tüketim toplumunun dogasini ifade etmektedir.

Tüketimin bir toplumsal iliski biçimi olarak gelismesinde, ürün bollugunun mevcudiyeti temel olmakla birlikte, nesnelerle iliskinin toplumsal bir nitelik kazanmasinda tarihsel kosullarin da özel bir yeri bulunmaktadir. Bunlar Bati toplumlarinda ortaya çikan modernizmi ve kapitalizmi üreten kosullardir. Günümüzde küresellesmeyle beraber modernizm, kapitalizm ve tüketim kültürü artik her yerdedir.

Bu çalisma, sözü edilen bu dinamikler ve gelisme süreci baglaminda, ülkemizde ve özel olarak arastirma alaninda görülen degisimi ele almayi amaçlamaktadir. Çalisma öz olarak, genel anlamda tüketim kültürünün alanimizda yerlesmekte olan bir olgu oldugunu göstermistir. Özellikle bireysel egilimler alaninda açik bir tüketimci yönelim gözlenmistir. Ancak gelir düzeyinden kaynaklanan kisitlamalar ve geleneksel degerlerin yogun etkisi tüketimin özgün biçimiyle bir iliskiler biçimi yaratmasinda kisitlayici rol oynamislardir. Azgelismislige özgü bu dinamikler, tüketim kültürünü Batiya özgü bireysel anlamindan uzaklastirarak, toplumsal degerlere dayali iliskilerin içinin bosalmasina ve nesnellesmesine tekabül eden özel bir kültürel görünüm yaratmistir.